Jakie uprawnienia są potrzebne, aby zostać elektrykiem?

Zawód elektryka cieszy się dużym zainteresowaniem – zarówno w budownictwie mieszkaniowym, jak i w przemyśle. Nie wystarczy jednak umiejętność posługiwania się narzędziami czy podstawowa wiedza o prądzie. Aby legalnie wykonywać prace przy instalacjach elektrycznych, konieczne jest zdobycie odpowiednich uprawnień. Jakie to uprawnienia i jak wygląda droga do ich uzyskania? Odpowiadamy poniżej.

Dlaczego uprawnienia są niezbędne w pracy elektryka?

Elektryk pracuje z prądem, a więc z medium, które jest nie tylko użyteczne, ale i potencjalnie bardzo niebezpieczne. Nawet pozornie proste czynności, jak podłączanie gniazdka czy wymiana bezpiecznika, mogą prowadzić do porażenia lub pożaru, jeśli zostaną wykonane niewłaściwie. Dlatego prawo jasno reguluje, kto i w jakim zakresie może wykonywać prace związane z eksploatacją instalacji elektrycznych.

Uprawnienia są też formą potwierdzenia kwalifikacji – nie tylko dla urzędów, ale przede wszystkim dla klientów i pracodawców. To swoisty certyfikat bezpieczeństwa, który daje gwarancję, że dana osoba zna normy, przepisy BHP oraz technologię wykonywania prac przy urządzeniach elektrycznych. W praktyce bez odpowiednich świadectw kwalifikacyjnych trudno znaleźć legalne zatrudnienie w branży.

Rodzaje uprawnień elektrycznych w Polsce

Podstawowym dokumentem są uprawnienia SEP (wydawane przez Stowarzyszenie Elektryków Polskich), znane też jako świadectwa kwalifikacyjne G1. Dzielą się one na dwie główne grupy:

E (eksploatacja) – pozwalają na wykonywanie czynności związanych z obsługą, konserwacją, remontami i montażem instalacji oraz urządzeń elektrycznych.

D (dozór) – uprawniają do nadzorowania prac innych osób oraz prowadzenia dokumentacji technicznej.

Świadectwa kwalifikacyjne mogą obejmować różne zakresy napięcia – od urządzeń niskonapięciowych (do 1 kV) aż po sieci wysokiego napięcia. To oznacza, że początkujący elektryk najczęściej zaczyna od uprawnień E do 1 kV, a z czasem rozszerza je o kolejne zakresy, w zależności od specjalizacji i potrzeb rynku pracy.

Oprócz SEP istnieją także inne organizacje uprawnione do wydawania świadectw kwalifikacyjnych, np. SIMP (Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich) czy SITPS. Ważne jest, aby komisja egzaminacyjna była akredytowana i działała zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Jak zdobyć uprawnienia i jakie są wymagania?

Aby przystąpić do egzaminu na uprawnienia elektryczne, nie trzeba kończyć specjalnych studiów – wystarczy mieć ukończone 18 lat i posiadać przynajmniej podstawowe wykształcenie techniczne lub praktyczne doświadczenie w branży. Często kandydaci przed egzaminem uczestniczą w kilkudniowych kursach przygotowawczych, gdzie omawia się przepisy, normy oraz zasady BHP.

Sam egzamin odbywa się przed komisją kwalifikacyjną i ma formę ustną. Pytania dotyczą m.in. budowy instalacji, zasad ochrony przeciwporażeniowej, sposobów postępowania w sytuacjach awaryjnych czy znajomości przepisów. Po zdaniu egzaminu wydawane jest świadectwo kwalifikacyjne, które ważne jest przez 5 lat. Po tym czasie należy ponownie podejść do egzaminu, aby przedłużyć uprawnienia.

Warto dodać, że w miarę rozwoju kariery elektryk może poszerzać swoje kwalifikacje o dodatkowe uprawnienia, np. do pomiarów instalacji elektrycznych, prac kontrolno-pomiarowych czy specjalizacji w instalacjach przeciwpożarowych. To nie tylko zwiększa atrakcyjność na rynku pracy, ale też realnie podnosi wynagrodzenie.

Wejdź na Weldlee i sprawdź oferty pracy dla elektryków.