Osłony odległościowe – definicja, normy i zasady projektowania

Osłony odległościowe zapewniają utrzymanie wymaganego dystansu między pracownikiem a strefą zagrożenia, dzięki czemu operator ma wgląd w proces i pozostaje bezpieczny, a linia produkcyjna może pracować z założoną wydajnością. Takie przegrody są kluczowym elementem systemów ochronnych tam, gdzie występują ruchome elementy maszyn i zaawansowana automatyka przemysłowa.

Czym są i kiedy się je stosuje

Podstawową funkcją osłon odległościowych jest zapewnienie takiego minimalnego dystansu, który uniemożliwi dostanie się ręki czy nogi pracownika do niebezpiecznej strefy maszyny. Tego rodzaju bariery stosuje się w otoczeniu robotów przemysłowych, przenośników taśmowych, pras i obrabiarek, a także w strefach intralogistycznych, gdzie poruszają się automatyczne wózki transportowe. W aplikacjach niewymagających pełnych osłon, zastosowanie paneli siatkowych gwarantuje stałą obserwację procesu bez potrzeby otwierania barier, a właściwie zaprojektowana geometria wygrodzenia ułatwia dostęp do wskaźników i elementów regulacyjnych maszyn.

Normy a minimalny dystans — PN-EN ISO 13857

Przy projektowaniu osłon odległościowych należy uwzględniać wytyczne norm dotyczących bezpiecznych odległości. Podstawowym standardem jest norma PN-EN ISO 13857, która definiuje wartości minimalnych odstępów zapobiegających dosięgnięciu strefy niebezpiecznej przez kończyny – bierze ona pod uwagę wymiary ciała człowieka oraz wielkość otworów w barierze. Przykładowo, jeśli szczeliny w osłonie mają szerokość do 30 mm i wysokość do 65 mm, wówczas minimalna odległość od niebezpiecznej części maszyny powinna wynosić 200 mm. W takiej konfiguracji kciuk operatora pełni rolę blokady, uniemożliwiając wsunięcie całej dłoni przez otwór. Tego rodzaju zasady pozwalają optymalnie zaplanować geometrię osłon, nie pogarszając przy tym ergonomii obsługi ani prac serwisowych.

Parametry paneli 65×30 mm i potwierdzona odporność

W ofercie STALMIKA SAFETY znajdują się zgrzewane panele ogrodzeniowe o rozmiarze oczka 65×30 mm, dostępne w wielu wariantach wymiarowych – szerokości paneli wynoszą 200, 300, 500, 600, 800, 1000 oraz 1200 mm, a ich standardowe wysokości to 1380, 1800 lub 2130 mm. Cały system przeszedł testy dynamicznej odporności na uderzenia o energii 2000 J zgodnie z normą EN ISO 14120, co zostało potwierdzone certyfikatem TÜV NORD „Produkt Sprawdzony”. Połączenie rygorystycznych parametrów konstrukcyjnych z pozytywnymi wynikami badań ułatwia dopasowanie rozwiązania do wielkości hali produkcyjnej oraz gabarytów zabezpieczanych maszyn.

Integracja i dobre praktyki

Dla zachowania dobrej widoczności procesu i ergonomii obsługi panele osłonowe należy rozmieścić tak, by nie zasłaniały kluczowych wskaźników lub elementów sterujących maszyn i by nie kolidowały z trasami przejazdu wózków. Pomocne jest wprowadzenie jednolitej numeracji poszczególnych sekcji ogrodzenia, wyznaczenie stałych punktów serwisowych oraz umieszczenie czytelnego oznakowania stref zagrożenia. Już na etapie projektu warto też powiązać osłony odległościowe z innymi elementami systemu bezpieczeństwa – zaplanować odpowiednie drzwi, bramy i zamki, a także uwzględnić procedury lockout/tagout oraz drogi ewakuacyjne. Dzięki takiemu podejściu bariera staje się naturalną częścią cyklu pracy w zakładzie.

Zastosowania w automatyzacji i intralogistyce

Osłony odległościowe znajdują szerokie zastosowanie w zautomatyzowanych procesach przemysłowych i intralogistyce. Sprawdzają się jako zabezpieczenia na stanowiskach zrobotyzowanych (np. przy robotach spawalniczych, montażowych czy manipulacyjnych), a także jako osłony wokół pras, frezarek, tokarek oraz maszyn pakujących i napełniających. W zautomatyzowanych magazynach służą do odgradzania ciągów przenośników oraz korytarzy dla pojazdów, co znacząco zmniejsza ryzyko przypadkowego kontaktu ludzi lub sprzętu z poruszającymi się mechanizmami.

Podsumowanie

Profesjonalnie zaprojektowane i wdrożone osłony odległościowe spełniają wszelkie wymogi dotyczące bezpiecznych dystansów, zapewniają dobrą widoczność chronionych stref oraz pozwalają optymalnie zaplanować układ linii nawet w ograniczonej przestrzeni hali. Standaryzacja paneli, potwierdzona odporność systemu na uderzenia oraz niezależna certyfikacja sprawiają, że osłony te stają się przewidywalnym i niezawodnym elementem firmowego systemu bezpieczeństwa.
Dowiedz się więcej na: Osłony odległościowe – SAFETY